Ang Pagkapukan sa Tawo
Wala gintuga sang Dios ang tawo para mag-antos.
Iyang gibuhat si Adan ug Eva, atong unang mga ginikanan, nga dili matupngan sa kasakit ug kamatayon.
Ang pag-antos gidapit sa kalibotan sa dihang ilang gitalikdan ang Diyos. Sa maong diwa, Ang pag-antos binuhat dili sa Diyos kondili sa tawo, o, labing menos, usa ka sangputanan sa mga lihok sa Tawo.
Tungod sa pagkabulag sa Diyos nga gipahinabo sa pagkadili-masinugtanon ni Adan ug Eva, ang tibuok tawhanong rasa kinahanglang moantos sa pag-antos (tan-awa Genesis 3:16 ug kang Paul Sulat sa mga Romano 5:19).
Samtang mahimo natong dawaton kini nga kamatuoran isip usa ka artikulo sa hugot nga pagtuo, dili gayod kini makapasayon sa pagsagubang sa pag-antos sa atong kaugalingong kinabuhi. Nag-atubang sa pag-antos, makaplagan nato ang atong kaugalingon nga matintal sa pagduhaduha sa kaayo sa Dios ug bisan sa Iyang pagkaanaa. Apan ang kamatuoran sa maong butang mao Ang Diyos dili gayod magpahinabog pag-antos, bisan pa usahay Iyang buhaton tugoti kini mahitabo.
Ang Dios maayo sa kinaiyahan ug, busa, dili makahimo sa pagpahinabog kadaotan. Kon Iyang itugot nga mahitabo ang dautan, Gibuhat niya kini kanunay aron makahatag og mas dako nga kaayohan (Tan-awa ang kang Paul Sulat sa mga Romano 8:28).
Mao kini ang kahimtang sa Pagkapukan sa Tawo: Gitugotan sa Diyos nga mawala nato ang yutan-ong kalipay sa Eden aron lang mabatonan nato, pinaagi sa sakripisyo sa Iyang Anak, ang labaw nga kahalangdon sa Langit.
Nag-ampo didto sa Tanaman sa Getsemani sa gabii sa pagdakop Kaniya, Si Jesus naghatag kanato sa hingpit nga panig-ingnan kon sa unsang paagi kita mosanong sa dihang ang pag-antos moabot kanato. Una siya mihangyo sa Amahan nga kuhaon ang kasakit gikan Kaniya. Nidugang siya, “Dili ang akong kabubut-on, pero imoha, mahuman na” (Lucas 22:42).
Ang Dakong Hulagway
Ang pag-ampo niini nga pag-ampo nagkinahanglan ug dakong pagsalig sa kaayo sa Diyos: nga Siya nagtinguha sa atong kalipay labaw pa kay sa atong gibuhat ug nga Siya sa tinuoray nasayud unsa ang labing maayo alang kanato. Para atong madeterminar, sa sukwahi, nga ang Dios dili mahigugmaon tungod sa pagtugot sa pag-antus mao ang paghukom Kaniya gikan sa atong limitado nga tawhanong salabutan. “Diin ka man sa dihang gipahimutang ko ang patukoranan sa yuta??” Tingali mangutana siya kanato. "Ingna ko, kung naa kay pagsabot" (Job 38:4). Dili nato makita ang tanan nga makita sa Dios. Dili nato masabtan ang tanang tinago nga mga paagi diin Iyang gigamit ang dili maayo nga mga kahimtang sa paggiya sa mga kasingkasing sa Iyang mga anak ngadto sa paghinulsol ug sa pagkab-ot kanato sa espirituhanong kahingpitan.. Samtang kita adunay kalagmitan nga masayop sa pagtan-aw niini nga kinabuhi ingon nga atong katapusang kaayohan, Nakita sa Dios ang mas lapad nga hulagway, ang walay katapusan nga hulagway. Husto nga nasabtan Niya ang atong kinalabwang kaayohan nga mao ang katuyoan nga Iyang gilalang kita: nga mabuhi ug magmalipayon uban Kaniya hangtod sa kahangturan sa Langit.
Aron makaadto sa presensya sa Dios sa Langit nagkinahanglan nga kita mausab: nga ang atong nahulog nga tawhanon nga kinaiya mahimong balaan; kay ang Kasulatan nag-ingon, “Walay butang nga mahugaw nga makasulod [Langit]” (tan-awa ang Libro sa Pinadayag 21:27). (Alang sa dugang bahin niini nga hilisgutan, palihog tan-awa among page sa Purgatoryo, Pagpasaylo & Mga sangputanan.
Kini nga proseso sa pagbalaan naglakip sa pag-antos. “Gawas kon ang usa ka lugas sa trigo mahulog sa yuta ug mamatay,” ni Jesus, “kini nagpabilin nga nag-inusara; apan kung kini mamatay, kini mamunga ug daghan. Siya nga nahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an niini, ug siya nga nagadumot sa iyang kinabuhi niining kalibutana magatipig niini alang sa kinabuhing dayon” (Juan 12:24-25).
Masakit nga putlon ang atong dili angay nga kalambigitan sa mga butang niining kalibotana, apan ang ganti nga naghulat kanato sa umaabot nga kalibutan takos sa gasto. Ang wala pa matawo nga bata mas gusto nga magpabilin sa mangitngit nga pamilyar sa sabakan sa iyang inahan. Siyam ka buwan na siyang nagpuyo didto; kini lamang ang kamatuoran nga iyang nahibaloan. Ang pagkuha gikan niining komportable nga dapit ug dad-on ngadto sa kahayag sa kalibutan sakit. Apan kinsa kanato ang nagmahay, o bisan nahinumdom, ang kasakit sa iyang pagkahimugso, ang iyang pagsulod niining kalibotana?
Labi pa nga dili hinungdanon ang atong yutan-on nga kasakit alang kanato sa higayon nga kita nakasulod na sa reyalidad sa Langit. Bisag unsa pa nga mga pag-antos ang atong giantos karon, o mahimong molahutay sa umaabot, nahupayan kita sa pagkahibalo nga ang mga kasakit niining kinabuhia temporaryo lamang—nga sila, usab, ang adlaw molabay—ug nga ang kalipay sa Langit hingpit ug walay katapusan.
Ang Basahon sa Pinadayag (21:4) nag-ingon, “[Dios] magapahid sa tanang luha sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni adunay pagbangotan ni paghilak sa kasakit, kay ang unang mga butang nangagi na.” Ug mao kini ang paagi nga ang Dios makasugakod sa pagkakita kanato, Iyang minahal nga mga anak, mag-antos dinhi sa yuta. Gikan sa Iyang panglantaw, ang atong yutan-ong mga pag-antos milabay sa usa ka pagpamilok, samtang ang atong kinabuhi uban Kaniya sa Langit, atong kalipay, mahimong walay kataposan.
Ang Kristuhanon nga Pagtuo gilain gikan sa tanan nga ubang mga relihiyon tungod kay kini lamang ang nagtudlo nga ang Diyos nahimong tawo–usa namo–nga mag-antos ug mamatay alang amua mga sala. “[H]e gisamaran tungod sa atong mga kalapasan,” matod ni propeta Isaias (53:5), “Siya napangos tungod sa atong mga kasal-anan; diha kaniya ang silot nga nakapaayo kanato, ug pinaagi sa iyang mga labod kita nangaayo.”
Hinumdomi, nga si Jesus, pagka-Dios, mao (ug mao) walay sala, pa iyaha grabe ang pag-antos sa among ngalan, ug kami, ang kaliwatan sa tawo, natubos pinaagi sa Pasyon ni Jesu-Kristo.
Tinuod nga ang Iyang pag-antos alang kanato wala makatangtang sa tanang kasakit sa atong kinabuhi. Sa kasukwahi, sama sa gisulat ni Apostol Pablo sa iyang Sulat sa mga Pilipino (1:29), “Gitugot na kaninyo nga tungod kang Kristo dili lamang kamo motuo kaniya kondili mag-antos usab tungod kaniya.”
Busa, pinaagi sa atong mga pagsulay mas gipaduol kita kang Kristo ug mianhi gani aron makaambit sa Iyang himaya (tan-awa ang kang Paul Ikaduhang Sulat ngadto sa mga Taga-Corinto, 1:5). Si Jesus suod kaayo nga nagpaila sa usa nga nag-antos nga ang nag-antos nahimong buhi nga larawan Niya. Kanunay nga gisulti ni Mother Teresa ang pagtan-aw sa mga nawong sa mga alaot nga mga kalag, nga iyang gikuha gikan sa mga kanal sa Calcutta, ang nawong mismo ni Jesus.
Busa, Ang Pasyon ni Kristo wala magkuha sa atong kaugalingong personal nga pag-antos, apan giusab kini. Sama sa gisulat ni Pope John Paul the Great,“Sa Krus ni Kristo dili lamang ang Katubsanan nahimo pinaagi sa pag-antus, apan ang pag-antos usab sa tawo gitubos na” (Paghupay sa kasakit 19).
Ang mga pag-antos nga gitugotan sa Diyos nga moabot sa atong kinabuhi, sa dihang gihalad diha sa panaghiusa sa mga pag-antos ni Kristo didto sa Krus, pagkuha sa usa ka matubos nga hiyas ug mahimong ihalad ngadto sa Dios alang sa kaluwasan sa mga kalag. Para namo, unya, ang pag-antos dili walay katuyoan; talagsaon, kini usa ka paagi sa pag-angkon sa grasya sa Dios. Ang kasakit maoy usa ka instrumento diin ang Dios makahimo sa atong pagkabalaan, usa ka paagi sa espirituhanong pagpul-ong nga mahimong isulti sa usa.
Ang Sulat sa mga Hebreohanon (5:8) nagsulti kanato ni Jesus, Iyang kaugalingon,
“nakakat-on sa pagkamasinugtanon pinaagi sa iyang giantos.” Ug ang sulat nagpadayon, “Kay gidisiplina sa Ginoo ang iyang gihigugma, ug mocastigo sa matag anak nga iyang gidawat. Alang kini sa disiplina nga kinahanglan nimong antuson. Ang Dios nagtratar kaninyo ingon nga mga anak; kay kinsa may anak nga dili disiplinahon sa iyang amahan? … [Ang amahan] nagdisiplina kanato para sa atong kaayohan, aron kita makaambit sa iyang pagkabalaan. Sa pagkakaron ang tanang disiplina morag sakit kay sa makapahimuot; sa ulahi kini mamunga ug malinawon nga bunga sa pagkamatarong niadtong nabansay niini.” (12:6-7, 10-11)
Pagsabot sa konsepto sa pagtubos nga pag-antos, Si San Pablo misugid sa iyang Sulat ngadto sa mga taga-Colosas 1:24, “Sa akong unod gikompleto ko ang kulang sa mga kasakitan ni Kristo alang sa iyang lawas, mao kana ang Simbahan.”
Kini wala magpasabot, alangan, nga ang Pasyon ni Kristo sa bisan unsang paagi dili igo. Ang Iyang Sakripisyo alang kanato hingpit nga hingpit ug epektibo. Bisan pa, tungod sa Iyang Pasyon, Si Hesus nagtawag kanato sa pagpas-an sa atong krus ug pagsunod Kaniya; sa pagpataliwala alang sa usag usa, sa pagsundog Kaniya, pinaagi sa pag-ampo ug pag-antos (tan-awa Lucas 9:23 ug kang Paul Unang Sulat kang Timoteo 2:1-3).
Sa susama, sa iyang Unang Sulat (3:16), Si San Juan nagsulat, “Pinaagi niini nahibaloan nato ang gugma, nga iyang gihatag ang iyang kinabuhi alang kanato; ug kita kinahanglan nga motugyan sa atong mga kinabuhi alang sa mga kaigsoonan.”
“Siya nga mosalig kanako magabuhat usab sa mga buhat nga akong ginabuhat,” nag-ingon ang Ginoo; “ug labaw pa niini ang iyang pagabuhaton, kay ako moadto sa Amahan” (Juan 14:12). Busa, Gitinguha ni Jesus ang atong pag-apil sa buhat sa pagtubos dili tungod sa panginahanglan kondili tungod sa gugma, susama sa pagtan-aw sa yutan-ong amahan nga iapil ang iyang anak sa iyang mga kalihokan. Ang atong pagpataliwala alang sa usag usa, dugang pa, migamit sa talagsaon ug nag-inusarang pagpataliwala ni Kristo sa Diyos (tan-awa ang Unang Sulat ni Pablo kang Timoteo, pag-usab, 2:5).
Para makasiguro, ang tanan natong buhaton nagdepende sa Iyang nabuhat ug mahimong imposible gawas niini. Sama sa giingon ni Jesus sa Juan 15:5, “Ako ang punoan sa ubas, kamo ang mga sanga. Siya nga nagapabilin kanako, ug ako diha kaniya, siya mao ang mamungag daghan, kay gawas kanako wala kamoy mahimo.” Busa, Ang atong kaugalingong kaandam nga mag-antus alang Kaniya ug uban Kaniya mao ang “kulang,” sa paggamit sa termino ni Pablo, sa mga pag-antos ni Kristo.
Ang pagdapit sa pag-apil sa matubsanon nga buhat ni Kristo pinaagi sa paghiusa sa atong mga pag-antus ngadto sa Iyaha alang sa atong kaluwasan ug sa kaluwasan sa uban sa pagkatinuod usa ka talagsaon nga paghupay.. Si San Therese sa Lisieux misulat:
“Sa kalibutan, sa pagmata sa buntag ako naghunahuna kon unsa kaha ang mahitabo nga makapahimuot o makapaguol sa adlaw; ug kon ako nakakita nang daan lamang sa pagsulay nga mga panghitabo ako mibangon nga nawad-an sa espiritu. Karon naa na sa laing paagi: Naghunahuna ko sa mga kalisdanan ug pag-antos nga naghulat kanako, ug ako mibangon nga mas malipayon ug puno sa kaisug sa labi nga akong nakita ang mga oportunidad sa pagpamatuod sa akong gugma alang kang Jesus ... . Unya akong gihagkan ang akong krusipiho ug gipahigda kini sa unlan samtang nagsapot, ug ako moingon kaniya: ‘Jesus ko, igo na ang imong pagtrabaho ug paghilak sulod sa tulo ug katloan ka tuig sa imong kinabuhi niining kabus nga yuta. Pahulay ka karon. … My turn it is to suffer and to fight’” (Mga Tambag ug Paghinumdom).
Samtang ang pag-antos nga nahiusa sa Ginoong Jesus malaumon–bisag sakit gihapon–mapait ug walay sulod ang pag-antos nga bulag Kaniya.
Sa maong mga kaso, walay bili ang pag-antos, ug ang kalibutan midagan gikan niini–naninguha sa paglikay niini sa tanang gasto–o basulon ang tawo sa iyang kaalaotan. Pananglitan, ang uban nagtan-aw sa kasakit ug kawalad-on ingong mga silot nga gipahamtang sa Diyos ngadto sa mga walay pagtuo, o pag-antus ug sa katapusan kamatayon gikan sa, ingnon, kanser sa baga nga dala sa personal nga kakulang sa pagtuo. Sa pagkatinuod, adunay mga tawo nga mituo nga ang Dios nagtinguha nga ang matag magtotoo magkinabuhi nga hingpit nga gawasnon sa sakit ug sakit; naa ra sa tawo ang pagdesisyon o nga ang pagka pobre usa ka sala kung ang Dios nagsaad ug kauswagan.
Ang Bibliya, alangan, hingpit nga gipanghimakak kini nga panglantaw sa bisan unsang gidaghanon sa mga higayon, lakip ang Wali sa Bukid sa Mateo 5, “Bulahan ang mga gigutom ug giuhaw sa hustisya, kay sila mabusog,” ug Lucas 6:20, e.g., “Bulahan kamong mga kabos…,” ug “Alaot kamong mga dato” (Lucas 6:24; cf. Mateo 6:19-21; ang Sulat ni James 2:5).
Job, kinsa gihubit sa Bibliya ingong “usa ka tawong walay-ikasaway ug matarong” (Job 2:3), nag-antos sa sakit, kamatayon sa mga minahal, ug ang pagkawala sa iyang mga kabtangan.
Ang Birhen Maria, nga walay sala (Lucas 1:28), nag-antos sa pagsalikway, pagkawalay puy-anan, pagpanggukod, ug ang pagkawala sa Iyang Anak—“usa ka espada molagbas usab sa imong kaugalingong kalag,” Gipadayag ni Simeon kaniya (Lucas 2:35).
Juan Bautista, ang Nag-una ni Jesus, “nagsul-ob ug besti nga balhibo sa kamelyo” ug mikaon ug “mga dulon ug dugos nga ihalas” (Mateo 3:4). Si Timothy nag-antos sa laygay nga sakit sa tiyan (tan-awa ang kang Paul Unang Sulat kang Timoteo 5:23); ug si Paul kinahanglang mobiya sa iyang kauban sa trabaho, Trophimus, luyo tungod sa sakit (tan-awa ang Paul's Second Sulat ngadto kang Timoteo 4:20).
Dugang pa, sa dihang gitintal ni San Pedro si Hesus nga biyaan ang Pasyon, Si Jesus mitubag, “Adto sa akong luyo, Satanas! Ikaw usa ka babag kanako; kay dili ka dapig sa Dios, apan sa mga tawo” (Mateo 16:23).
Sa tinuod, bisan unsa nga pagsulay sa pag-angkon sa himaya samtang nag-agi sa Krus kay demonyo ang kinaiya (cf. Tim Staples, pagkutlo ni Fulton J. Sheen, “Catholic Answers Live” nga programa sa radyo [Pebrero 24, 2004]; anaa sa catholic.com).
Hapit na matapos ang iyang kinabuhi, mao ra nga Pedro, nga sa makausa gibadlong ni Jesus tungod sa iyang tinguha nga likayan Niya ang pag-antos, gipahayag ngadto sa mga matuuhon:
“Niini [langitnong kabilin] maglipay ka, bisan pa karon sa makadiyot tingali mag-antus kamo sa nagkalainlaing mga pagsulay, aron ang pagkamatinud-anon sa inyong pagtuo, mas bililhon pa kay sa bulawan nga bisag madunot masulayan sa kalayo, modagaya sa pagdayeg ug himaya ug dungog sa pagpadayag ni Jesukristo.” (ni Pedro Unang Sulat 1:6-7)
Busa, Bililhon ba Kini?
Aron matubag kana nga pangutana, makadangop kita kang San Pablo sa iyang Sulat ngadto sa mga Romano 8:18: “Giisip ko nga ang mga pag-antos niining panahona karon walay bili kon itandi sa himaya nga igapadayag kanato.”
Sa maong bahin, dili gayod nato kalimtan ang premyo: nga usa ka adlaw, pinaagi sa grasya sa Dios, matag usa kanato dinhi makakita ni Ginoong Jesukristo sa Iyang Gingharian; tan-awa ang Iyang masanag nga nawong; makadungog sa Iyang anghel nga tingog; ug paghalok sa Iyang sagrado nga mga kamot ug tiil, nasamdan alang sa atong kaayohan. Hangtod niadtong adlawa, makaproklamar kita sama ni San Francis of Assisi in Ang Dalan sa Krus, “Gisimba Ka namo, O Kristo, ug gipanalanginan ka namo, tungod kay pinaagi sa Imong Balaang Krus gitubos Mo ang kalibotan. Amen.”